"Travnik'in elle oynaması %100 penaltıydı" Peki öyle mi?
Yayınlanma Tarihi 21 Ocak 2022 Cum 13:00
Spor Toto Süper Lig Ahmet Çalık Sezonu'nun 22.haftasında VAR uygulamaları anlamında çok özel durumlar yaşandı.
Gelin taraftarın duygularına hitap eden popülist yaklaşımların aksine elimizden geldiğince Uluslararası Futbol Oyun Kuralları ve VAR Protokolü hükümleri çerçevesinde bu özel durumların nasıl ele alınmış olabileceğinin analizini birlikte yapalım.
Trabzonspor penaltıyı golle sonuçlandırsın diye mi VAR penaltıyı tekrarlattı?
Elbette hayır. VAR hakemi 90+2'de Alexis Perez'in hakemin kaçırdığı net elle oynamasını yakaladığı gibi penaltı atışında vuruş öncesi erkenden ceza alanına girerek hemen arkasında kaleye şut atmak için kendisini ayarlayan Siopis'in vuruş ve gol atma şansını engelleyerek topu uzaklaştıran İbrahima Balde'nin kurala aykırı oyuna müdahalesini hakeme monitörden izlettirerek penaltının tekrarlanmasını sağladı. Bu VAR Protokolü gereği idi. VAR hakemi Erkan Engin'i kuralları doğru uyguladığı için tebrik etmek gerekir.
Trabzonspor - GZT Giresunspor maçının özetin izlemek için tıklayın!
Fenerbahçe'nin VAR'a rağmen iki penaltısı verilmedi mi?
Hakemin gördüğü ve yanlış yorumladığını düşündüğüm Bjorkander'in Pelkas'a yapmış olduğu dikkatsiz müdahale pozisyonunda (Dk 44), asla VAR hakemini eleştiremeyiz. Çünkü, pozisyonu hakem görmüş ve yorumlamış, görüntülerde de aksine bir tespit, kanıt ya da ilave bir basma,çekme,itme türü başka bir ihlal söz konusu değildi. Karar ve sorumluluk hakeme aitti.
Ancak,Tolga'nın iki eliyle Serdar Dursun'u boyun ve omuzdan çekerek topa sağ ayağıyla tam vuruş yapmak üzereyken topa vurma şansını engelleyen etkili müdahalesinde (Dk 26) VAR hakeminin duruma müdahil olarak hakeme monitörde pozisyonu izlettirmesi ve bir penaltı verilmesini sağlaması gerektiğini düşünüyorum. Zira, Serdar topa bu etkili fiziki müdahale nedeniyle vuramadı. Topun Serdar'ın dizinden sekerek kaleciye gitmesinin hakem ekibini yanılttığını gördük.
Fenerbahçe - Altay maçının özetini izlemek için tıklayın!
"Travnik'in elle oynaması %100 penaltıydı. Değil diyenle futbol konuşmam!" Peki öyle mi?
Bence durum o kadar basit ve net değil! Ve tartışmalı bu tür bir kararın yorumunu yaparken aksini düşünebileceklere bağıra bağıra "sadece benim dediklerim doğru, benimki hariç tüm yorumlar yanlış, en iyiyi sadece ben bilirim" hissiyatını vermeye çalışarak yorumlayabileceklerin mantığı ve gerekçesi ne olabilir? Bu tarz bir yaklaşımın futbolumuza nasıl bir katkısı olabilir? Diye sormadan da geçemiyorum!
Ben şahsen bu pozisyona penaltı diyen ile değil diyeni de saygı ile karşılarım.Zira, tek net olan şey, bu elle oynamanın tamamen yoruma açık şekilde gerçekleşmesiydi!
Oyun kuralları kitabına göre, bir oyuncunun elinin kolunun pozisyonu,oyuncunun belirli bir pozisyon için yaptığı vücut hareketinin bir sonucu veya gerekçesi değilse, oyuncu vücudunu doğal olmayan bir şekilde büyütmüş olarak kabul edilir ve bu şekilde yaptığı topa elle/ kolla dokunmalar ise cezalandırılır. Zira, oyuncu vücudunu doğal olmayan bir şekilde büyütürse, bu pozisyonda topun eline veya koluna isabet etmesinin ve cezalandırılmasının riskini satın almış olur!
Peki Travnik'in 70.dakikada eline gelen topta karar ne olmalı! Bu "özel" pozisyonda benim kararım devam yönünde! Çünkü, top Emre'nin ayaklarında, yerde ve Emre tam orta yapmak üzereyken Travnik kayarak doğal biçimde ayakla topu engellemek amacıyla kayıyor ve zorlukla uzattığı ayaklarından ve sonrasında Emre'den dizinden seken top beklenmedik biçimde kayan zeminde geride kalan koluna geliyor. Bu esnada oyuncunun bedensel ivmelenmesinin etkisiyle yerden uzanan kolunu toptan kaçırma şansı yok. Sonrasında da zorlukla kalkıp mücadelesine devam ediyor. Travnik'in ne eli topa gidiyor ne de bu doğal futbol hamlesinin sonucunda kolunu o sekip gelen beklenmedik toptan kaçırabilir!
Ha, eğer Travnik, Emre karşısından gelirken vücudunu önceden genişleterek topun eline olası temas riskini bu şekilde kayarak almış olsa idi işte o zaman yüzde yüzlük bir penaltıdan bahsedebilirdik!
Galatasaray - Kasımpaşa maçının özeti için tıklayın!
Minimum müdahale, maksimum fayda
Galatasaray - Kasımpaşa maçının özeti için tıklayın!
Minimum müdahale, maksimum fayda
Ancak, bu özel durumda Travnik topa uzanmak için "dikey" kayma hamlesi yapıyor ve top ayaklardan ve Emre'nin dizinden kısa mesafede sekerek gelip eline temas ediyor. Topun ele teması anındaki görüntü sanki genişletilmiş el/kolla topun engellenmesi izlenimi veriyor ancak durum tam olarak resimdeki gibi değil! Ben futbol oynamış defans oyuncularıyla yapılacak herhangi bir ankette bu pozisyona devam kararı çıkacağını düşünüyorum.
Öte yandan, yoruma açık bu elle temasın asla bir VAR müdahalesi gerektirmediğini değerlendiriyorum. Hep tekrarlamak gerekir ki hakemin görüp yorum yaptığı durumlarda, açık ve bariz bir hata ya da durumun aksine kanıtlı bir tespit olmadığı müddetçe video hakem oyuna gereksiz şekilde müdahale etmez. Yoksa hakemin yorumuna video hakem de yeni bir yorum eklemiş olacaktır. Uygulamada minimum müdahale maksimum fayda esastır!
