Süper Lig'in ilkleri ve rekorları

64 yaşına girmeye Süper Lig tarihinde ilk resmi golü İzmirsporlu Özcan Altuğ attı.

İzmirspor'un, 21 Şubat 1959'da Alsancak Stadı'nda Beykoz'u 2-1 yendiği maçın 11. dakikasında meşin yuvarlağı rakip filelere gönderen Özcan Altuğ, böylece lig tarihine de geçti. Lig tarihindeki ilk golü yiyen ise bu maçta Beykoz'un kalesini koruyan Sıtkı Taşer oldu. Ayrıca bu maçta ilk gol kararını veren hakem de Osman Yereşen olarak kayıtlara işlendi.

Bu arada, lig tarihinde ilk penaltı atışını, 15 Mart 1959'da Fenerbahçe'nin Beykoz'u 2-1 yendiği maçta sarı-lacivertli takımdan Lefter Küçükandonyadis kaydetti.

Beşiktaş, lig tarihinde en uzun süre yenilmeyen ekip olarak tarihe damgasını vurdu.

Siyah-beyazlılar, 1990-1991 sezonunun 26. haftasında Ankara'da Gençlerbirliği'ne 2-0 yenildikten sonra, 1991-1992'yi yenilgisiz kapattı. Beşiktaş, tam 48 hafta sonra, 1992-1993 sezonunun 13. haftasında Galatasaray'a 3-1 yenilerek, ulaşılması güç bir seriye son vermek zorunda kaldı.

Lig geçmişinde bir sezonda üst üste en çok maç kazanma rekoru da Beşiktaş'a ait.

Siyah-beyazlılar, 1959-1960 sezonunda 10-22. haftalarda üst üste 13 maç kazandı, bu rekora şimdiye kadar ulaşan takım çıkmadı.

Türk futbolunun en golcü isimlerinden Tanju Çolak, ligde 2 ayrı rekora sahip durumda.

Golcü futbolcu, 1987-1988 sezonunda attığı 39 golle, bir sezonda ligin en fazla gol atan oyuncusu unvanının sahibi.

Tanju ayrıca, bir maçta attığı 6 golle de bir müsabakada en fazla gol atan futbolcu oldu. Tanju Çolak, 1992-1993 sezonunda Fenerbahçe'nin İstanbul'da Karşıyaka'yı 7-1 yendiği maçta sarı-lacivertli formayla 6 kez fileleri sarsarken, ayrı bir rekora daha imza attı.

Ligin kuruluşundan bu yana küme düşmeyen sadece 8 takım var.

Türk futboluna damga vuran Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor, ligden düşmeyen takımlar olarak tarihteki yerlerini aldı. Ayrıca, ligdeki altıncı sezonunu yaşayacak Alanyaspor, beşinci sezonunu geçirecek Yeni Malatyaspor, üçüncü sezonunu yaşayacak Gaziantep ile ikinci sezonunda mücadele verecek Hatayspor bu acıyı tatmadı.

Ligde Fenerbahçe ilk yenilgisini Galatasaray'dan, Galatasaray ise Ankara Demirspor'dan aldı. Ayrıca Beşiktaş, Beykoz'a, Trabzonspor da Fenerbahçe'ye karşı ilk yenilgiyi tattı.

Galatasaray, lig tarihinde kendi evinde üst üste en çok kazanan takım unvanının da sahibi durumunda.

2000-2001 sezonunun 32. haftasında, 13 Mayıs 2001'de Ali Sami Yen Stadı'nda MKE Ankaragücü'ne 2-1 yenilmesinin ardından, 34. haftada Trabzonspor galibiyeti ile seriye başlayan sarı-kırmızılılar, şampiyon kapattığı 2001-2002'de evindeki tüm maçları kazandı. Galatasaray, 2002-2003 sezonunun 16. haftasında evinde Beşiktaş'a İbrahim Üzülmez'in golüyle 1-0 yenilerek, 25 maçlık galibiyet serisine son verdi.

Beşiktaş ayrıca, bundan bir önceki sezon da Fenerbahçe'ye ait 24 maçlık iç saha galibiyet serisine yine deplasmanda 2-1 kazanarak son vermişti.

Ligin 62 yıllık geçmişinde en farklı skorlu galibiyeti Beşiktaş elde etti.

Siyah-beyazlılar, 1989-1990 sezonun 6. haftasında, 15 Ekim 1989'da İstanbul'da Adana Demirspor'u 10-0 yenerek tarihe geçti.

Beşiktaş'ın gollerini atan Ali Gültekin (4), Metin Tekin (3) ve Feyyaz Uçar (3), siyah-beyazlıların uzun süre dillerinden düşürmediği besteye konu olmuştu.

Lig geçmişinde şimdiye dek bir maçta en çok 12 gol atıldı.

Fenerbahçe ile Gaziantepspor arasında 1991-1992 sezonunun son haftasında, 16 Mayıs 1992'de Kadıköy'de yapılan maçı sarı-lacivertliler 8-4 kazanırken, filelere giden toplam 12 gol, bir maçta atılan en fazla gol olarak tarihe geçti.

Ligin 62 yıllık geçmişinde şimdiye kadar sadece 2 takım sezonu yenilgisiz kapatabildi. Galatasaray, 1985-1986 sezonunda 36 maçta yenilgi yüzü görmemesine karşın ligi şampiyon Beşiktaş'ın ardından averajla ikinci sırada tamamladı. Beşiktaş ise 1991-1992 sezonunda 30 maçta yenilgi almadan şampiyonluğa ulaştı ve bunu başaran ilk ve tek takım olmayı başardı.

Bursaspor, Süper Lig'de şampiyonluk yaşayıp, küme düşen ilk ve tek takım olarak kayıtlara geçti.

Ligde 2009-2010 sezonunda mutlu sona ulaşarak, bu organizasyonda şampiyonluk elde eden 5. takım unvanına sahip olan Bursaspor, 2018-2019 sezonunu 16. sırada bitirerek küme düştü.

Lig tarihinde bir sezonda atılan toplam gol sayısı bakımından gol rekoru ise Galatasaray'a ait. Sarı-kırmızılı ekip, 1962-1963 sezonunda iki aşamalı olarak gerçekleştirilen ligde, 42 maçta toplam 105 gol kaydetti.

Öte yandan, Fenerbahçe ise 1988-1989 sezonunda 36 maçta rakip filelere toplam 103 gol attı.

Ayrıca, 2001-2002 sezonunda Fenerbahçe'nin 1-0 kazandığı Galatasaray maçında sarı-kırmızılı takımdan Emre Aşık, Joao Batista, Hasan Şaş ve Bülent Korkmaz, aynı sezonda Antalyaspor'un 4-2 kazandığı Trabzonspor maçında bordo-mavili ekipten Metin Aktaş, Mustafa Macit Güven, Hasan Üçüncü ve Gökhan Kolomoç, 2014-2015 sezonunda 2-2 biten İstanbul Başakşehir-Fenerbahçe maçında sarı-lacivertli takımdan Mehmet Topuz, Caner Erkin, Bruno Alves ve Pierre Webo, 2015-2016 sezonunda da Galatasaray'ın 2-1 kazandığı Trabzonspor maçında bordo-mavili ekipten Özer Hurmacı, Aykut Demir, Luis Pedro Cavanda ve Salih Dursun, kırmızı kartla oyun dışı kaldı ve takımları maçı yedişer kişi tamamladı.

Türk futbolunun yıldız isimlerinden Sergen Yalçın ile Burak Yılmaz, "Dört büyükler"de oynayan iki futbolcu olarak tarihe geçti.

2007-2008 sezonunda futbol kariyerini noktalayan Sergen, Beşiktaş'ın yanı sıra Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor'da da belirli sürelerde forma giyerek, bu 4 kulüpte de oynayan ilk futbolcu unvanını aldı.

Burak Yılmaz da Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor formalarını giyerek, Sergen'in rekoruna ortak oldu.

Lig tarihinde seyirci rekorunun kırıldığı maç, 2013-2014 sezonunun 5. haftasında, Beşiktaş ile Galatasaray arasında 22 Eylül 2013'te İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı'ndaki sarı-kırmızılı ekibin hükmen 3-0 kazandığı karşılaşma oldu.

Tamamen Beşiktaşlı taraftarların yer aldığı olaylı derbiyi 76 bin 127 biletli seyircinin izlediği açıklandı. Eski rekor, 70 bin 125 biletli seyirciyle, 2003-2004 sezonunda, 21 Eylül 2003'te yine aynı statta oynanan Galatasaray-Fenerbahçe (2-2) derbisinde kırılmıştı.

Lig tarihinin bilinen en erken golünü, 2008-2009 sezonunda Denizlispor'un Trinidad ve Tobagolu futbolcusu Darryl Bevon Roberts attı.

Sezonun 13. haftasında, 29 Kasım 2008'de Eskişehir'de yapılan ve Eskişehirspor'un 4-3 kazandığı maçın 12. saniyesinde fileleri havalandıran Roberts, ligin bilinen en erken golüne imza koydu.

Lig tarihinin bilinen en genç golcüsü Emre Demir.

Süper Lig'de 2019-2020 sezonunun 11. haftasında, 9 Kasım 2019'da 2-1 sonuçlanan Gençlerbirliği-İstikbal Mobilya Kayserispor maçının 71. dakikasında takımının golünü atan Kayserisporlu Emre Demir, 15 Ocak 2004 doğumlu. Emre Demir, 15 yaş, 9 ay ve 25 günlükken topu filelere gönderdi.

Emre Demir'den önce ligin bilinen en erken golünü atan futbolcu Enes Ünal'dı. 25 Ağustos 2013'deki Bursaspor-Galatasaray maçında fileleri havalandıran Enes, 10 Mayıs 1997 doğumlu. Bu maçta takımının beraberlik golünü atan Enes Ünal, gol sevincini yaşarken 16 yaşını 3 ay ve 17 gün geçmişti.

Ligin üst üste en çok yenilen takımı MKE Ankaragücü oldu. Başkent temsilcisi, 2011-2012 sezonunda 20-34. haftalarda üst üste 15 maçtan da mağlup ayrıldı. Kardemir Karabükspor da 2017-2018 sezonunda son 14 maçını yitirerek, kötü bir seriye imza attı.

Lig tarihinde en fazla liderlik koltuğuna ekip konumunda Galatasaray bulunuyor. Galatasaray’ın 563, Fenerbahçe’nin 559 haftayı lider durumda tamamladığı ligde Beşiktaş 432 hafta, Trabzonspor da 208 hafta liderlik koltuğunda yer aldı.

Bursaspor ile Beşiktaş arasında 2010-2011 sezonunda oynanması gereken maç, saha dışında yaşanan olaylar deneniyle, Süper Lig'de "başlamadan iptal edilen maç" olarak tarihe geçti.

Bursasporlu taraftarların çıkardığı olaylar nedeniyle Türkiye Futbol Federasyonu Beşiktaş'ı 3-0 hükmen galip ilan ederken, yeşil-beyazlı kulübe ağır cezalar verdi, ancak bu cezalar daha sonra şartlı olarak hafifleştirildi.

Lig tarihinde deplasmanda üst üste kazanma rekoru 12 maçla Fenerbahçe'nin.

Sarı-lacivertli ekip, 2010-2011 sezonunun 18. haftasında Gençlerbirliği'ni yenerek başlayıp, 2011-2012'nin 8. haftasında Beşiktaş'la berabere kalarak biten seride üst üste 12 maç kazanarak, Galatasaray'ın 9 maçlık rekorunu eline geçirdi.

Süper Lig'de Galatasaray ile Fenerbahçe arasında 2010-2011 sezonunda Türk Telekom Stadı'nda yapılan derbide sarı-kırmızılı taraftarlar "Bir spor stadyumunda tezahüratla ulaşılan en yüksek ses rekoru"nu kırdı.

"Guinness World Records" tarafından Türkiye'ye gönderilen hakem heyeti, statta resmi ölçüm yaptı. Maçta ilk yarının bitiminin ardından yapılan dahili anonsla 131,76 desibel ile yeni rekor kırıldığı açıklandı.

Guinness World Records'un resmi kayıtlarına göre, bundan önce "Bir spor stadyumunda tezahürat ile ulaşılan en yüksek ses rekoru"nun 1 Ekim 2000'de ABD'nin Colarado eyaletindeki Denver Mile High Stadyumu'nda gerçekleştiği, Denver Broncos ile New England Patroits arasında yapılan ulusal futbol ligi maçında 128,7 desibele ulaşıldığı kaydedilmişti.

Kayıt dışı rekor ise Beşiktaş-Liverpool (2-1) arasında 24 Ekim 2007'de yapılan UEFA Şampiyonlar Ligi grup maçında BJK İnönü Stadı'nda kırıldı. Siyah-beyazlı taraftarların 132 desibellik rekoru, yetkililerce kayıt altına alınamadığı için resmiyet kazanmadı.

Türkiye'nin en üst kademe liginde şampiyonluğu en erken ilan eden takım rekoru Fenerbahçe'ye ait. Sarı-lacivertli ekip 1967-1968, 1969-1970 ve 2013-2014 sezonlarında bitime 3 hafta kala mutlu sona ulaştı.

Lig tarihinde Galatasaray, kombine kart satışında rekor kırdı. Sarı-kırmızılı kulüp, Türk Telekom Stadı'nda 2013-2014 sezonundaki maçlar için yaklaşık 45 bin kombine kart satışı gerçekleştirerek, Türkiye'de kombine kart satışı rekorunun sahibi oldu.

Lig tarihinde üst üste en çok maçta gol atan futbolcular Metin Oktay ile Saffet Sancaklı.

Türk futbolunun "Taçsız Kral" lakaplı golcüsü Metin Oktay, Galatasaray formasıyla 1962-1963 sezonunda, Saffet Sancaklı ise Kocaelispor formasıyla 1995-1996'da üst üste 9 hafta fileleri havalandırarak bu alanda rekoru ellerinde bulunduruyor.

Türk futbol tarihinin en kariyerli hakemi Cüneyt Çakır, aynı zamanda Süper Lig'de en çok maç yöneten hakem unvanını elinde bulunduruyor. 44 yaşındaki Cüneyt Çakır, Türkiye'nin en üst kademe liginde 2001-2002 sezonundan bu yana 366 maçta görev yaptı.

Cüneyt Çakır'ı, 349 maçla Fırat Aydınus takip ediyor.

Geçen sezonu Yeni Malatyaspor’da tamamlayan ve transfer döneminde TFF 1. Lig temsilcisi Eyüpspor’a transfer olan Umut Bulut, geçen sezon Süper Lig’de en çok forma giyen futbolcu unvanını Oğuz Çetin’den devraldı.

Golcü futbolcu Süper Lig’de 515 müsabakaya çıkarken, Tecrübeli futbolcuyu 503 maçla Oğuz Çetin ve 16 sezon boyunca sadece Beşiktaş'ta oynayan "Atom Karınca" lakaplı Rıza Çalımbay 494 müsabakayla izliyor.