30 Haziran'da başlayacak olan 2025/26 yaz transfer tescil döneminin açılmasına saatler kala işin püf noktalarını ve dikkat edilmesi gerekenleri işin uzmanına sorduk.
beinsports.com.tr editörü Muhammed Emin Civelek'e konuşan spor hukukçusu Anıl Dinçer, transferde merak edilen tüm detayları okurlarımıza aktardı.
İşte röportajın satır başları...
Anıl Bey merhabalar. Resmi olarak transfer döneminin açılmasına saatler kaldı. Biz de okurlarımıza transfer döneminin arka planını, transferlerin nasıl yapıldığını ve bu sürecin nasıl işlediğini aktarmak istiyoruz. Öncelikle, transfer süreci tam olarak nasıl başlar?
"Transferler genelde kulüp temsilcilerinin, futbolcunun mevcut kulübüyle veya futbolcunun menajeriyle ya da menajeri olmayan serbest bir futbolcuyla temasa geçmesiyle başlar. Bazen bir kulüp doğrudan diğer kulüple iletişime geçer, ardından futbolcunun menajerini ve futbolcuyu devreye sokarak onları bilgilendirir. Uluslararası alanda tanınan ve güçlü bağlantıları olan profesyonellerle çalışan kulüpler bu süreçte birkaç adım önde başlar. Çünkü transferin nasıl başlatılacağını ve nasıl hızlı, sorunsuz bir şekilde tamamlanacağını iyi bilirler. Yani özetle, transfer süreci genellikle ilk temasla başlar. Bu temas kulüp temsilcilerinin kendi bağlantılarıyla ya da menajerler aracılığıyla, hatta doğrudan futbolcu veya kulübüne ulaşmasıyla kurulabilir."
"BAŞINDAN İTİBAREN SÜRECİN İÇİNDE OLUYORUZ"
Siz bir avukat olarak bu sürece tam olarak nasıl dahil oluyorsunuz? Daha çok kulüpler mi, futbolcular mı yoksa menajerler mi size başvuruyor?
"Açıkçası bu, duruma göre değişiyor. Kulüp avukatıysanız farklı, menajerin ya da doğrudan futbolcunun avukatıysanız farklı şekilde sürece dahil oluyorsunuz. Kulüp avukatı olarak; kulüp içindeki saygınlığınıza, hukuki kabiliyetinize, bilginize, gücünüze ve bağlantılarınıza göre süreç şekilleniyor.
Bazen kulüp yöneticileri örneğin, “Anıl Bey bu oyuncuyu tanıyor musunuz?” diye sorarak bana ulaşır. Bazen de ben ilk teması kuruyorum. Kulüp temsilcileri teması sağladıktan sonra biz sözleşmeleri hazırlamaya başlıyoruz. Yani süreç tamamen dinamiklere, futbolcunun kim olduğuna, menajerin kim olduğuna, kulübün büyüklüğüne ve sizin hangi tarafın avukatı olduğunuza göre değişiyor.
Bizim çalıştığımız kulüplerde ise genelde transferin en başından itibaren sürecin içinde oluyoruz. Teklifin ilk çıktığı noktada, ilk temas kurulduğunda devreye giriyoruz. Aynı şekilde, çalıştığımız menajerler ve futbolcular da sürecin başından beri bizimle birlikte hareket eder. Çünkü avukat sonradan sürece dahil olursa, genellikle bir problem yaşanıyor.
Transfer süreci uzun bir yolculuktur; günler, bazen aylar alabilir. Bazen ilk teması kurduğunuz oyuncunun transferi, bir buçuk yıl sonra gerçekleşir. Avukat işin başından itibaren dahil olursa, olası bir problemde çözüm çok daha kolay olur. Genelde çalıştığımız menajerler ve futbolcular, ilk temas kurulduğunda kulüpleri bize yönlendiriyorlar ya da “Pazarlığı ben yaptım, geri kalan kısmı avukatıma bırakın” diyorlar. Avukat sadece sözleşmeyi hazırlayan kişi değildir. Başından itibaren sürece dahil olduğunda transfer çok daha profesyonel ve sorunsuz bir şekilde tamamlanır."
"FUTBOLCULAR KENDİNİ GÜVENDE HİSSETMİYOR"
Peki oyuncu ile kulüp arasında hukuki anlaşmazlıklar yaşandığında süreç nasıl işliyor?
"Uyuşmazlık çıkmadan önce sözleşmenin nasıl hazırlandığı çok önemlidir. Sözleşmeniz ne kadar güçlü ve açık şekilde yazıldıysa, olası bir anlaşmazlıkta o kadar güçlü olursunuz. Futbolcular genellikle yeterince bilgilendirilmeden imza atıyor ve sonrasında kendilerini güvende hissetmiyorlar. Bu yüzden sözleşmelerin şeffaf ve açık olması şart."
"SERBEST KALMA BEDELİ BASİT DEĞİL"
Sözleşmedeki tek taraflı fesih ve serbest kalma maddeleri nasıl işler?
"Serbest kalma maddesi genellikle belirli bir ücretin ödenmesi durumunda futbolcunun sözleşmeden çıkabilmesini sağlar. Ancak bu madde basitçe “Şu bedeli ödeyip gider” şeklinde yazılamaz. Taksit mi, peşin mi? Vergiler dahil mi? Ne zaman ödenmeli? Tüm detaylar belirlenmeli.
Örneğin, “Herhangi bir zamanda bu ücreti getirirse gider” derseniz, transferin son günü bu bedeli getirip gider ve siz yerine oyuncu transfer edemezsiniz. Bu da kulübe büyük zarar verir. Dolayısıyla bir zaman limiti mutlaka konulmalı.
* Anıl Dinçer ve Monchi - Aston Villa
Bu madde nasıl işletilir? Oyuncunun avukatı kulübe resmi bir ihtar gönderir: “Serbest kalma hakkımı kullanıyorum, ücret ödendi, dekont ektedir.” Bu bildirimin ardından oyuncu serbest kalır ve başka kulübe transfer olabilir."
TRANSFERDE AVRUPA İLE TÜRKİYE'NİN FARKLARI
Bugüne kadar birçok ülkede transfer operasyonlarında bulundunuz. Bunlar hangi ülkelerdi ve Avrupa ile Türkiye arasında ne gibi farklar gözlemlediniz?
"40-50’ye yakın yabancı futbolcu transferinde yer aldım. Bunlar arasında MLS, Meksika, Afrika, Hindistan, Tayland, İspanya, Portekiz, Polonya, Slovenya, Yunanistan, Kıbrıs, Suudi Arabistan ve İran gibi ülkeler var. En keyif aldığım transferler ise İngiltere Premier League transferleriydi: Baran Yıldız ve Yasin Özcan. İkisine de başarılar diliyorum.
Avrupa ile Türkiye arasında ciddi farklar var. Avrupa’da süreç çok daha profesyonel işliyor. Her şey planlı, şeffaf ve birikimli insanlar tarafından yürütülüyor. Türkiye’de ise transfer süreçlerinde sabırsızlık, acelecilik ve bazen amatörlük ön plana çıkıyor. Bazı menajerler Türkiye’ye futbolcu getirirken kafalarında soru işaretleri oluyor. Bu güvensizlik ortamını hep birlikte ortadan kaldırmamız lazım."
* Anıl Dinçer ve İsmail Jakobs - Galatasaray İmzalar atıldıktan sonra çalışma izni çıkmaması gibi bir durumda süreç nasıl ilerliyor?
"Örneğin İngiltere’de bir puanlama sistemi var. Oyuncunun bu puan sistemine uyması gerekiyor. Bazen bu araştırılmadan sözleşme hazırlanıyor ve en son çalışma izni çıkmadığı fark ediliyor. Kulüpler, sözleşme imzalamadan önce mutlaka hem vize hem çalışma iznini almalı. Bu yapılmazsa futbolcunun eli kuvvetli olur ve kulüp zarar görebilir. Böyle bi durumda kesinlikle sözleşme aynı şekilde devam eder. Bu sözleşmenin geçerliğini etkilemez, burada futbolcunun eli kuvvetlidir."
"GENELDE EN ZOR TRANSFERLER..."
Bugüne kadar sizi en çok zorlayan ve karmaşık hale gelen transfer süreci hangisiydi?
"Çok sayıda transferde yer aldık. Elbette günler süren, gitti geldi şeklinde uzayan süreçler oldu ama çoğunda bir çözüm bulduk. Belki %10’luk bir kısımda ciddi sorunlar çıktı ama onları da masada çözdük. En zor olanlar genellikle yabancı futbolcuların Türkiye transferleri oldu. Kulüplerin sabırsızlığı işleri zorlaştırıyor."
"SÖZLEŞME SONRASI İPTAL NEREDEYSE İMKANSIZ"
Sözleşme imzalandıktan hemen sonra, futbolcu ya da kulüp sözleşmeden vazgeçmek isterse ne olur?
"Sözleşme imzalandıktan sonra tek taraflı fesih neredeyse imkansız. Ancak taraflar karşılıklı anlaşarak iptal edebilir. Genellikle sözleşme imzalanmadan hemen önceki aşamada sağlık testlerinde sorun çıkabiliyor. Fransa’da sağlık testinden geçen oyuncunun Danimarka’da geçemediğini, Danimarka’da geçenin İngiltere’de geçemediğini gördük. Çünkü her ülkenin ve kulübün prosedürü farklı."
* Anıl Dinçer ve Baran Yıldız - Newcastle United "FUTBOLCU AİLELERİNE TAVSİYEM..."
Son olarak, Avrupa’ya transfer olma hayali kuran genç futbolculara, onların kulüplerine ve ailelerine neler tavsiye edersiniz?
"En önemli konulardan biri bu. Avrupa’ya transfer olan genç futbolcularımızın yanında olmak ve onların başarılarını görmek beni çok mutlu ediyor. Ailelere ve futbolculara tavsiyem: Dürüst, şeffaf, uluslararası bağlantıları olan profesyonellerle çalışsınlar. Aileler profesyonel süreçlere çok fazla müdahil olmasın. Baba, ağabey gibi aile bireylerinin fazla dahil olduğu transferlerde ciddi zararlar görüyoruz."
"Futbolcu oynayacağı kulübe, kulübün projesini ve kendisine nasıl yatırım yapılacağını sormalı. Hollanda, Belçika, Portekiz gibi ülkelerde sistemli oyuncu satışı varken, biz henüz o düzeyde değiliz. Gerçekçi beklentilerle hareket edilmeli. Kulüplerimiz de futbolcuların önünü açmalı.
* Anıl Dinçer ve Yasin Özcan - Aston Villa
Futbolcular yalnızca hayal kurmasın, o hayale hazırlanmalı. Dil, kültür ve mental açıdan Avrupa’ya hazır olmalılar. Kenan Yıldız bunun güzel bir örneği. Kültürel donanımı, çok dilli yapısı ve profesyonel yaklaşımıyla çok daha büyük yerlere geleceğine inanıyorum. Umarım tüm futbolcularımızı Avrupa’da gururla izleriz."
ÖZEL RÖPORTAJ / Muhammed Emin Civelek / beinsports.com.tr